فلیکر ال ای دی: دلایل اصلی و بهترین راه حل ها
چشمک زدن یا سوسو کردن لامپ های LED یکی از مشکلات رایج در این منابع روشنایی بخش می باشد. دلایل مختلفی باعث بروز این مساله می شوند، از جمله کیفیت پایین درایور لامپ، وجود دیمر ناسازگار با مدار، کیفیت پایین لامپ ال ای دی، ورود گرد و غبار به داخل لامپ و شل شدن سیم کشی آن.
در این مقاله از اسمارت سنس، قصد داریم پیش از آنکه به بررسی راه حل مشکل فلیکر در لامپ های LED بپردازیم، اطلاعات کامل تری پیرامون فلیکرینگ و تاثیر نامطلوب آن بر سلامتی انسان و عمر مفید لامپ در اختیار شما قرار دهیم. پس با ما همراه باشید.
فلیکرینگ چیست؟
به سوسو کردن یا چشمک زدن سریع نور لامپ و تغییرات سریعی که در شدت روشنایی آن حاصل می شود، فلیکرینگ گفته می شود. چنانچه این تغییر، در فرکانس کمتر از 100 هرتز اتفاق افتد با چشم انسان قابل رویت خواهد بود. این نوسانات و تغییرات سریع فرکانسی به چشم انسان آسیب وارد کرده و از کیفیت نور خروجی خواهد کاست.
آشنایی با انواع فلیکر لامپ ال ای دی
فلیکرینگ به یکی از دو صورت زیر اتفاق می افتد:
- فلیکر مرئی یا قابل مشاهده: این نوع سوسو زدن در فرکانس کمتر از 100 هرتز اتفاق افتاده و با چشم به سادگی قابل رویت می باشد. افرادی که به چشمک زدن نور حساس‌تر هستند، زمانی که فلیکر در محدوده فرکانسی 3 تا 70 هرتز اتفاق افتد دچار حملات صرع کوتاه مدت، ناراحتی های چشم و سردرد های شدید می شوند.
- فلیکر نامرئی: این نوع چشمک زدن نور در لامپ های ال ای دی، با چشم قابل رویت نیست اما مشکلات زیادی از جمله سردرد، سرگیجه، میگرن، حالت تهوع و غیره را در انسان باعث خواهد شد.
آیا فلیکر برای لامپ های LED مضر است؟
در پاسخ به این سوال باید گفت، چنانچه فلیکر، به دلیل نوسان ولتاژ ورودی، اشکال در سیم کشی مدار لامپ یا شل شدن آن اتفاق بیفتد، آسیب دیدن لامپ امری بدیهی خواهد بود.
دلایل اصلی فلیکر لامپ های LED
در ادامه قصد داریم شما را با دلایل فلیکر بیشتر آشنا کنیم تا بدین ترتیب حل مساله برای شما ساده تر شود.
نوسانات ولتاژ
اولین دلیل چشمک زدن لامپ ال ای دی می تواند افت و خیر یا نوسان ولتاژ ورودی آن باشد. این امر به دلیل وجود منبع تغذیه معیوب در لامپ یا وجود یک دستگاه الکتریکی، با توان بالا در مسیر آن اتفاق افتد. اضافه بار یا جریان هجومی ناگهانی در مدار به دلیل وجود لوازم برقی سنگین، سبب فلیکر لامپ خواهد شد. اگر در فواصل مختلف و در مدت زمان کوتاهی در طول روز، سوسو زدن لامپ تکرار شود علت نوسان ولتاژ خواهد بود.
وجود درایورهای بی کیفیت یا معیوب در LED
اولین گزینه ای که یک برقکار برای یافتن علت چشمک زدن لامپ ال ای دی مورد بررسی قرار می دهد، سلامت درایور لامپ است. هر لامپ LED به یک درایور داخلی یا خارجی متصل است. وظیفه اصلی DRIVER در لامپ ها، تنظیم میزان جریان و ولتاژ ورودی به مدار و کنترل نوسانات آن است. بر همین اساس ال ای دی ها به درایورهای جریان ثابت و ولتاژ ثابت مجهز می شوند.
اگر این قطعات وظیفه خود را به درستی انجام ندهند، لامپ ال ای دی چشمک زن شده، آسیب دیده یا عمر مفید آن به شدت کاهش پیدا خواهد کرد.
کم نور شدن لامپ
از دیگر دلایل فلیکر کم نور شدن لامپ ها می باشد. کلیه لامپ ها به دلیل استفاده از جریان سینوسی AC به طور مداوم و 100 بار در ثانیه، در حال چشمک زدن هستند. این سوسو زدن به دلیل داشتن فرکانس بالا با چشم قابل رویت نیست. پدیده کم نور شدن لامپ به دلیل کوتاه شدن یا قطع نیمی از منحنی سینوسی اتفاق می افتد. در این حالت، با کم شدن زمان روشن بودن لامپ، فاصله بین حالت خاموش و روشن آن افزایش پیدا کرده و سوسو زدن را برای چشم انسان قابل رویت خواهد ساخت. در زیر تصویری از یک منحنی سینوسی برای یک LED کاملا روشن و چراغی با 50 درصد نور کمتر نشان داده شده است.
منحنی سینوسی یک LED کاملا روشن (سمت چپ) و LED با 50 درصد نور کمتر (سمت راست)
وجود دیمر ناسازگار با LED
از دیمرها برای تنظیم میزان شدت نور چراغ ها استفاده می شود. این مدار الکترونیکی می بایست با فیکسچر لامپ شما کاملا سازگار باشد. در غیر این صورت لامپ آسیب دیده یا دچار فلیکر می شود.
اتصالات و سیم کشی سست در مدار لامپ LED
اگر اتصالات موجود در برد یک لامپ ال ای دی معیوب یا خراب باشد، لامپ دچار فلیکر خواهد شد. این اختلال یا به مرور زمان اتفاق خواهد افتاد یا از همان ابتدای روشن شدن لامپ اتفاق خواهد افتاد.
کیفیت پایین لامپ
یک لامپ LED بی‌کیفیت از همان ابتدای نصب، شروع به سوسو زدن می کند. به همین دلیل بهتر است محصولات شناخته شده را از فروشندگان معتبر تهیه فرمایید.
بهترین راه حل ها برای حل مشکل فلیکر در چراغ های LED
حال که با دلایل اصلی فلیکر آشنا شدید، بد نیست با روش عیب یابی و یافتن راه حل این مشکل نیز آشنا شوید.
انتخاب یک منبع تغذیه LED با کیفیت بالا / انتخاب درایورهای جریان ثابت برای LED
همانطور که گفته شد جریان متناوب عبوری از همه لامپ ها، خاموش و روشن شدن های متوالی نور را سبب خواهد شد که توسط چشم ما قابل رویت نیستند. اگر این چرخه به هر دلیلی دچار اختلال شود، قطع و وصل شدن ها قابل رویت شده و چراغ سوسو خواهد زد. در بیشتر مواقع خرابی منبع تغذیه روشنایی، لامپ را دچار اختلال خواهد کرد.
استفاده از درایورهای فرکانس بالا (HF)
درایورهای که دارای سیکل های فرکانس بالا هستند، با کاهش فاصله زمانی بین چرخه های روشن/ خاموش شدن نور، جلوی سوسو زدن LED را خواهند گرفت.
استفاده از درایورهای جریان مستقیم
برای توقف سوسو زدن لامپ ال ای دی، استفاده از درایورهای جریان مستقیم یک راه حل ایده آل به نظر می رسد. در این حالت می توانید برای تغذیه لامپ ال ای دی به جای جریان متناوب از جریان مستقیم استفاده کنید. برای این کار کافی است در نصب LED، یک درایور برای تبدیل AC به DC (جریان مستقیم) قرار گیرد. این درایورهای مبدل، نوعی ترانسفورماتور هستند که جریان برق متناوب را به مستقیم تبدیل می کنند. بدین ترتیب سوسو زدن لامپ تا حد زیادی کاهش پیدا خواهد کرد. توجه داشته باشید که اگر لامپ LED شما با چنین درایوری سازگار نباشد، چراغ کار نکرده و روشن نمی شود.
خازن های بی کیفیت را جایگزین کنید
در لامپ های ال ای دی، جریان ورودی توسط یک خازن کنترل می شود. کیفیت پایین این خازن، سبب تغییر «مقاومت سری معادل» (ESR) شده و تلفات توان، تجمع گرما، ناپایداری و کاهش راندمان را سبب خواهد شد. وظیفه دیگر این خازن تنظیم زمان نوسان نور بین حالات روشن / خاموش می باشد. عدم کارکرد درست این قطعه سبب چشمک زدن چراغ خواهد شد.
استفاده از دیمرهای سازگار
خیلی از افراد با جایگزین کردن لامپ های جدید به جای قدیمی با فلیکر لامپ مواجه می شوند. در اغلب موارد علت، ناسازگاری دیمرهای موجود با لامپ های جدید است. در این حالت بهتر است یا یک لامپ ال ای دی انعطاف پذیر برگزینید یا دیمری سازگار با چراغ جدید خریداری نمایید. برای داشتن یک انتخاب آگاهانه می توانید با یک برقکار مشورت کرده یا با مشاوران خبره اسمارت سنس در تماس باشید.
توجه به نوع دیمر سوئیچینگ، ها
با پیشرفت تکنولوژی در لامپ های LED، مشکلات عدم سازگاری این لامپ ها با دیمر افزایش پیدا کرده است. LED های جدیدتر با دیمرهای قدیمی سازگار نیستند. بهترین راه برای جلوگیری از این مشکل، توجه به مشخصه ها و برچسب های دو محصول است.
کلیدهای فانتزی نیز اغلب مشکل سازند!
حتما در هنگام شب و زمانی که همه کلیدها در حالت خاموش هستند متوجه فلیکر لامپ ها شده اید. کلیدهای فانتزی دارای قابلیت هایی چون کنترل نور، کنترل از راه دور و ... بوده و در حالت خاموش نیز مصرف برق دارند. همین نشتی جریان باعث سوسو زدن ال ای دی ها می شود.
از LED هایی با قابلیت تنظیم نور استفاده کنید
گاهی اوقات، افراد، از روی ناآگاهی، یک فیکسچر با قابلیت تنظیم نور را در مسیر یک LED با نور غیر قابل تنظیم قرار می دهند. همین امر باعث فلیکر خواهد شد.
سیم کشی های ضعیف و اتصالات معیوب را بررسی کنید
برای رهایی از چراغ های ال ای دی چشمک زن، نقاط اتصالی که در فیکسچرها قرار دارند را مورد بررسی قرار دهید. اتصالات ضعیف یا شل شده را نیز ارزیابی کنید شاید علت سوسو زدن لامپ، فقط یک اتصال شل باشد. بهتر است در مدار، از سیم هایی با حداقل طول 15 سانتی متر استفاده کنید. سیم های کوتاه ممکن است مشکل ساز شوند.
اگر بعد از سفت کردن اتصالات، مشکل فلیکر همچنان ادامه داشت، بهتر است از یک برقکار حرفه ای برای رفع مشکل خود کمک بگیرید تا با رعایت کلیه نکات ایمنی و بدون آسیب رساندن به تجهیزات، مشکل شما را برطرف نماید.
مشکلات نوسانات برق و افت و خیز ولتاژ را اصلاح کنید
نوسان ولتاژ در بسیاری از موارد به دلیل وجود لوازم برقی پر مصرف در مدار اتفاق می افتد. این وسایل الکترونیکی برای راه اندازی اولیه، به ولتاژ بالا نیاز داشته و باعث افت ولتاژ در بقیه مدار می شوند. برای رفع این مشکل بهتر است برای وسایل سنگین و پر مصرف از قطع کننده های جداگانه استفاده کنید.
لامپ را تعویض کنید
اگر پس از بررسی تمام موارد فوق باز با مشکل فلیکر لامپ ها مواجه بودید تنها راه باقیمانده تعویض لامپ است. تنها مشکل، کیفیت پایین لامپ ال ای دی است. لامپ های LED هوشمند بهترین انتخاب بوده و به هیچ وجه سوسو نمی کنند.
سخن پایانی
بهتر است نسبت به فلیکر یا چشمک زدن چراغ‌ها بی تفاوت نبوده و اقدامات اصلاحی مناسب را به انجام رسانید. در این صورت از آسیب‌های جبران‌ناپذیری چون آتش‌سوزی یا انفجار جلوگیری خواهد شد. اگر معیوب شدن سیم کشی برد چراغ و یا خرابی درایورهای LED علت سوسو زدن آنها باشد، ممکن است خسارات شدیدی را در سیم کشی برق ساختمان باعث شود. پیشنهاد ما به شما این است اگر به هر دلیلی چراغ شما با مشکل فلیکر مواجه شد سریعا با یک برقکار حرفه ای مشورت کنید.
خرید لامپ های ال ای دی از فروشگاه های معتبر خیال شما را از بابت کیفیت محصول راحت می سازد. ال ای دی با کیفیت، چشمک نزده و سلامتی شما و مدارات شما را تضمین خواهد کرد. برای این منظور، اسمارت سنس بهترین گزینه پیش روی شما خواهد بود. در این مجموعه محصولات باکیفیت و صاحب نام را با قیمت مناسب خریداری کنید. همچنین با برقراری تماس با ما و مشاوران خبره ما، عیب چراغ های خود را به سرعت برطرف نمایید.
دیدگاه خود را بنویسید