دمای نور، سردی و گرمی نور را با واحد اندازی گیری کلوین که بین 1000 تا 10000 است، مشخص می کند.
برای این که شما راحت این مفهموم را درک کنید، تعریف را با یک مثال توضیح می‌دهیم، اگر یک فلز را داغ کنید، شروع به تابش نور میکند البته بستگی به درجه حرارتی دارد که به آن وارد می‌شود. یعنی هر چقدر این فلز گرم‌تر بشود تابش نور آن هم بیشتر می‌شود. دمای نور، یک ویژگی مهم و کاربردی رنگ نور به حساب می‌آید و در حوزه‌های نورپردازی، عکاسی، معماری، کارخانه‌ها، باغبانی و ... کاربرد وسیعی دارد. دمای رنگ به طور مرسوم با کلوین بیان می‌گردد.
سفید گرم (Warm White) برای محدوده کمتر از ۴۰۰۰ کلوین، سفید طبیعی (Natural White) برای بین ۴۰۰۰ تا ۵۰۰۰ کلوین و سفید سرد (Cool White) برای شاخص نمود رنگ بالاتر از ۵۰۰۰ کلوین است. همچنین دمای رنگ هیچ‌گونه ارتباطی به دمای واقعی منبع نور ندارد و ربط آن به رنگ نور تبدیل شده توسط لامپ است. باید بدانید هرچه عدد دمای رنگ پایین‌تر باشد، نور حس گرم‌تری دارد و برعکس هر چقدر بالاتر برود، حس سرد‌تری ایجاد میکند.
شناخت گرمی و سردی نور
احتمالا پیش از این، تصویر منحصر به فرد بالا را دیده‌اید. تصویری که از آغاز تا پایان، دوره زمانی 24 ساعته‌ای از تغییرات دمای نور طبیعی را به تصویر می‌کشد. این عکس خیره کننده، نشان می‌دهد که این تغییرات دمای رنگ از نظر بیولوژیکی، عاطفی، سلامتی یا بهزیستی بر روی ساعت بدن من و شما تاثیرگذار است. در واقع باید بگوییم نور خورشید بر تمام فرآیند بیولوژیکی زمین آنچنان نقش دارد که شاید خود زمین اینگونه موثر نباشد. حتما شما هم حس کرده‌اید تغییر نور طبیعی با تحولات فصلی، می‌تواند بر روحیات ما نیز تاثیر بگذارد.
هر دمای رنگی برای چه مکانی مناسب است؟
استفاده از دمای نور نامناسب در یک مکان، چقدر می تواند از کارایی آن بکاهد؟ تصور کنید محل کار شما با دمای نوری نورپردازی شود که مناسب اتاق خواب است، آن وقت دیگر کار کردن معنایی ندارد و افراد شادابی لازم را برای کار کردن از دست می‌دهند. از سوی دیگر القا حس راحتی و آرامش نیاز به استفاده از دمای نور گرم دارد، به همین دلیل مکان‌هایی چون اتاق خواب، نشیمن، لابی هتل‌ها و رستوران‌ها با نورهای گرم نورپردازی می‌شوند.
دمای نور چه فضایی ایجاد میکند و چه تاثیری بر بدن من و شما دارد؟
باید بگوییم بی‌تاثیر نیست و استفاده از دمای رنگ‌های متفاوت، تاثیرات متفاوتی هم بر بدن انسان‌ها ایجاد میکند. جالب است بدانید که:
✔دمای رنگ‌های پایین (گرم‌تر) باعث ترشح هرمون ملاتونین شده و آرام‌بخش است، حس صمیمیت و دوستانه بودن را افزایش می‌دهد و برای فضاهایی توصیه می‌شود که استراحت، تعامل و آرامش اهمیت دارد.
✔دمای رنگ‌های بالا (سردتر) باعث ترشح هرمون کورتیزول شده و انرژی، تمرکز و دقت را بالا می‌برد. همچنین فضارا بزرگتر، تمیزتر و پرنورتر نشان می‌دهد.
بنابراین برای مثال اتاقی که برای مطالعه و حل تکالیف مدرسه مورد استفاده است مشابه اتاقی که صرفا برای خواب طراحی شده نخواهد بود. بعلاوه نباید نقش اقلیم و فرهنگ را نیز فراموش کرد. در مناطق سردسیر دمای رنگ‌های پایین‌تر، فضا را گرم‌تر جلوه داده و بیشتر استقبال می‌شود.
اما سوالاتی که می توانید هنگام انتخاب دمای رنگ بپرسید؟
- سعی در ایجاد چه فضایی دارید؟
- آیا می‌خواهید دوستان خود را به یک محیط صمیمی دعوت کنید؟
- کارمندان یا دانشجویان را هوشیار نگه دارید یا فضای پر انرژی در محل کار ایجاد کنید؟
شما با توجه به تصویر فوق میتوانید تصور کنید در کدام حالت انرژیتان بیشتر است؟
دیدگاه خود را بنویسید